Andries de Geest
Kleurspecialist bij Wijzonol
“Zwart (en een beetje grijs)”
In een van mijn andere blogs heb ik al eens uit de doeken gedaan hoe het mogelijk is dat wij kleur kunnen “voelen”. Daar komt nog bij dat het zien van bepaalde kleuren een neurologische reactie de hersenen aanzet tot het produceren van bepaalde hormonen. Warme kleuren stimuleren bijvoorbeeld de aanmaak van dopamine, welke bij ons blije en warme gevoelens teweeg brengt. Bij koele kleuren is dat o.a. oxytocine, wat rust geeft en vertrouwen opwekt. Zoals wit een reflectie van alle kleuren uit het zonlicht is, worden bij zwart juist alle kleuren geabsorbeerd en is deze dus het meest kleurloos (monochroom) te noemen. Daaraan dankt de kleur zwart zijn neutrale, passieve en weinig prikkelende eigenschappen. Deze gelden ook voor grijs, de lichtere variant van zwart.Zwarte pigmenten
Een veel gebruikt zwart pigment is carbon black, dit bestaat uit roetdeeltjes die tijdens een onvolledige verbranding van koolstofhoudende stoffen (teer, steenkool, aardoliedelen) met een waternevel uitgefilterd worden (agglomeraten). Dit pigment wordt over de hele wereld voor vele doeleinden gebruikt, van verf, inkt en kunststof tot make-up. Ook voor producten zoals autobanden is dit de perfecte kleurgever, mede vanwege zijn UV-bestendigheid en slijtvastheid.De betekenis van zwart
In spreekwoorden of gezegdes hebben grijs en zwart vrijwel altijd een negatieve betekenis (zwarte dag, grijs gebied enz.). Dat het dus geen verleidelijke kleur is, blijkt ook uit een test waar een groep kinderen drie kleuren ijs mochten proeven: roze, geel en zwart. Alle kleuren hadden dezelfde smaak, maar roze kreeg de voorkeur. Geel werd als zuur ervaren en geen van de kinderen vond het zwarte ijs lekker! Zo krijg je drop in heel veel landen ook niet aan de man. Weer voorbeelden die aangeven, dat kleur invloed heeft op hoe wij dingen beleven en ervaren.
Waar zwart wel een aantrekkende uitwerking heeft, is bij bijv. hightech apparatuur, luxe artikelen en natuurlijk auto’s. Bij deze producten is zwart ineens stijlvol, krachtig en straalt het kwaliteit en klasse uit.
Ook met zwarte kleding bereik je al gauw elegantie en een chique look. Een terugkerende trend is om compleet zwart gekleed te gaan, maar door glans en mat af te wisselen en te variëren met glad en structuur toch diepte en beweging te creëren.
Wel moet je er rekening mee houden dat zwart de contouren en oneffenheden van het gezicht en donkere kringen onder de ogen versterkt. Dit kun je voorkomen door geen col of kraag te dragen, een lage halslijn aan te houden of er toch een gekleurd sjaaltje in bijvoorbeeld rood, groen of blauw bij te dragen.
Grijze kleding is bijzonder geschikt voor een serieus gesprek, de neutraalheid van deze kleur zal de nadruk op de inhoud gevestigd houden. Grijze tinten zijn bij uitstek niet de kleur om te dragen bij bijvoorbeeld een eerste date, of bij het maken van foto’s. Het laat je uiterlijk verbleken waardoor je een soort van onzichtbaar lijkt te worden.
Zwart in je interieur
Bij gebruik van zwart en grijze tinten in je interieur is het belangrijk met wat dingen rekening te houden. Zwart maakt donker, maar zet je bijvoorbeeld lichte meubels voor een zwarte wand in de woonkamer, dan geeft dat diepte en een combinatie van zwart met wit (bijv. een tegelvloer) werkt ook ruimtelijk.
Bij zwarte wanden staat een lichte of blank houten vloer het mooist, het bruin van deze natuurproducten brengt zachtheid in het geheel.
Tip: probeer ervoor te zorgen dat plaatsen waar het licht binnenvalt niet donker gekleurd zijn.
Een heel verrassend effect kan het hebben om in een lichte ruimte (bijv. de badkamer) het plafond eens zwart te maken met verf. Grijze tinten kunnen eigenlijk altijd en overal toegepast worden, maar met een teveel aan grijs loop je het risico saaiheid en oppervlakkigheid uit te stralen.
Er is echt kleur bij nodig om sfeer te creëren en te behouden.
Antraciet is op het moment erg hot en kan ook makkelijk doorgetrokken worden naar buiten, waar tuinmeubels in deze kleur heel mooi contrasteren met het groene gras en de kleurige bloemen in de tuin. En met een dekkende tuinbeits heb je de perfecte zwarte verf voor de schutting (naast antraciet en diep zwart in nog vele andere kleuren verkrijgbaar) heb je een verkleurde schutting in een mum van tijd weer als nieuw.
De veelzijdige, maar tevens ingetogen eigenschappen van de kleur zwart maken dat we hem verschillend kunnen beleven. In China bijvoorbeeld worden kinderen overwegend zwart gekleed om ze in balans te houden en gezond op te laten groeien. In Japan is de zwarte kleur echt de kleur van de oudere, die staat voor wijsheid respect en ervaring. Bij ons, in Europa wordt de zwarte kleur meer ervaren als de kleur van bezinning, ernst, het duistere en de grenskleur van het leven.
Zwarte verf
Zwarte verf kom je zowel binnen in huis als buitenshuis tegen. Zwart combineert met bijna alle kleuren goed en is daardoor een perfecte basiskleur naast wit. Diep zwart, zoals ral 9005, geeft allure en kies je voor hoogglans dan geeft het ook een gevoel van luxe en kracht. Hoewel zwart natuurlijk zwart is, heb je hier wel verschillende tinten in. Want soms wil je een iets minder hard contrast, maar wel een zwart-wit effect.
Zwart is niet zomaar zwart.
Je hebt, zwart, zwart en zwart. Zwarttinten verschillen subtiel in diepte, warmte en als je kiest voor verf in glans. Kies dus bewust op basis van de sfeer die je wilt creëren. Hieronder zie je een paar voorbeelden van verschillende tinten zwart:
- RAL 9005 – Gitzwart
- RAL 9004 – Signaalzwart
- RAL 9011 – Grafietzwart
- RAL 9017 – Verkeerszwart
- Wijzonol – 9450
- Wijzonol – 9121
Zwart combineren met andere kleuren
De kleur zwart is een perfecte kleur om te combineren met andere kleuren. Er zijn maar weinig kleuren die niet matchen met de kleur zwart. Traditiegetrouw is zwart en wit de meest logische, maar deze kleur laat zich ook uitstekend combineren met andere kleuren zoals rood, geel, paars of naturel kleuren. In een woonkamer met een licht interieur dat uit beige en natureltinten bestaat, kunnen zwarte accessoires of een zwart accent juist heel krachtig zijn. De kleur zwart als donkere basis is altijd goed. Zwart geeft de indruk die jij wil, door de combinatie met andere kleuren te maken zoals jij wenst.Zwart voor je buitenschilderwerk
Zwart en andere donkere kleuren zijn perfect voor je buitenschilderwerk. Vaak gecombineerd met ral 9001, ral 9010 of andere geliefde buitenkleuren. Maar steeds vaker zien we andere combinaties met zwarte verf buiten. Denk bijvoorbeeld aan taupe, bruin of rood. Net als bij alle andere kleuren is het belangrijk om zwart, zwart te houden door te kiezen voor goede verf. Kies voor producten die bestand zijn tegen weersinvloeden, lang mooi blijven en hun glans goed behouden. Een verf die veel gebruikt wordt voor buiten is de LBH SDT hoogglans. Wil je liever een verf met wat minder glans buiten? Kies dan voor zijdeglans buitenlak Tijdens het schrijven van alles gonsde steeds die ene zin door mijn hoofd, waarmee de Rotterdamse dichter en nachtburgemeester Jules Deelder op de voor hem zo typerende wijze zijn Robijn reclame eindigde: Zwart is zwart, en wat zwart is… moet zwart blijven. En daar wil ik dan gelijk maar mee eindigen.
Andries de Geest
Kleurspecialist bij Wijzonol
FAQ - Veelgestelde vragen over zwart
Ja en nee, zwart wordt in de wereld van design en interieur als een kleur beschouwd. In de pigmentleer (zoals bij verf of drukwerk) is zwart een kleur die ontstaat door het mengen van meerdere pigmenten. In de natuurkunde daarentegen wordt zwart gezien als de afwezigheid van licht of kleur.
Toch wordt zwart in de praktijk vaak gebruikt als krachtige, stijlvolle en tijdloze kleur in mode, interieur en grafisch ontwerp.
Een zwarte keuken straalt luxe en moderniteit uit, maar vraagt om balans in de ruimte. Overweeg de volgende muurkleuren:
- Wit of gebroken wit: Voor een strak contrast en een frisse uitstraling.
- Zand- of taupekleuren: Voor een warme, natuurlijke sfeer.
- Donkergroen of diepblauw: Voor een chique, gedurfde look.
- Lichtgrijs: Voor een moderne, minimalistische stijl.
Kies afhankelijk van de lichtinval en grootte van de ruimte. In kleinere keukens werkt een lichte muurkleur vaak het beste om het geheel open en luchtig te houden.
Jazeker, een donkere muur wit verven of een donkere muur lichter verven is tegenwoordig een stuk gemakkelijker dan vroeger. Kies voor een muurverf van goede kwaliteit zoals de Wijzonol Muurverf Extramat BIOseries die goed dekt en mooi op kleur blijft. Zo schilder je de zwarte of donkere muur eenvoudig in je favoriete kleur. Tip van de schilder: Breng voldoende laagdikte aan.
Een mooi alternatief voor zwart is een rijke, donkere antracietkleur zoals Wijzonol 9121 Antraciet of ral 9011. Het ziet er iets zachter uit dan echt zwart, maar heeft wel een vergelijkbaar effect! Ook kun je zwart zachter maken door het te combineren met beige in plaats van wit.
De meest gebruikte RAL-kleur voor zwart is RAL 9005 – Gitzwart. Dit is een diepe, intense zwarttint die veel wordt toegepast in architectuur, interieurbouw en industriële toepassingen. Andere varianten zijn:
- RAL 9011 – Grafietzwart: Iets minder intens dan RAL 9005.
- RAL 9004 – Signaalzwart: Met een subtiele grijstint.
Let bij het kiezen van een RAL-kleur op de glansgraad (mat, zijdeglans of hoogglans), want dit beïnvloedt de uitstraling sterk.
Zwart is een veelzijdige kleur die goed combineert met vrijwel elke andere kleur. Enkele populaire combinaties zijn:
- Wit: Voor een klassiek zwart-wit contrast.
- Goud of messing: Voor een luxe, warme uitstraling.
- Houttinten: Voor een natuurlijke, Scandinavische look.
- Pasteltinten: Voor een zachte, moderne sfeer.
- Felle kleuren zoals rood, geel of turquoise: Voor een gedurfde, energieke stijl.
Zwart werkt ook uitstekend als accentkleur om andere kleuren te laten opvallen.
Meer kleurinspiratie
